منوی اصلی

دکتر ابراهیم آذرپور، عضو سرای اهل قلم ایران در گفت و گو با پایگاه خبری تحلیلی «گیل‌بان» اظهار کرد: منابع دینی و مذهبی از مهم‌ترین و ارزشمندترین منابعی هستند که راهنمای بشریت در رعایت آداب زندگی سالم، حفظ سلامتی جسم و روح، و درمان انواع بیماری‌‌ها به شمار می‌‌روند.  وی با اشاره به ترویج سبک‌ زندگی اسلامی کتاب محور بیان کرد: ما اگر می‌‌خواهیم که در زمینه اصلاح سبک زندگی مردم موفق باشیم، یکی از اصلی‌ترین راهکارهایش اهتمام نسبت به کتاب و کتابخوانی به همراه تأمّل و تفکّر است. آذرپور گفت: سیره اهل بیت (ع) مملو از درس زندگی، آزادگی، ایثار، ایمان، تعهد و … است که با مطالعه آن می‌توان زندگی سرشار از خوبی‌ها و نیکی‌‌ها را برای خود و اطرافیان فراهم کرد و آشنایی با سیره ائمه بهترین الگو برای ترویج کتابخوانی است. وی با بیان اینکه منابع دین مبین اسلام در مقایسه با سایر ادیان توجه ویژه‌ای به مبحث سلامتی فردی و اجتماعی دارد، اعلام کرد: استقرار سبک زندگی اسلامی در کشور ضامن تندرستی و سلامت روانی افراد جامعه خواهد بود. عضو سرای اهل قلم ایران یادآور شد: منابع و مراجع دین اسلام برگرفته از کلام خداوند متعال، پیامبران و امامان عظیم الشأن بوده و دارای پایه‌های استوار علمی می ‌باشند، لذا روشن است که درک بیشتر و دستیابی به مفاهیم عمیق آنها در زمینه سلامتی می‌تواند راهگشای مشکلات موجود در مسیر ارتقای سلامت جامعه و درمان بیماری‌ها باشد.

به گفته آذرپور، طب اسلامی با نگاهی جامع و الهام‌گر از آموزه‌های امام علی بن موسی الرضا (ع) ضرورت و اهمیتی خاص دارد تا به دور از افراط و تفریط با پای نهادن در جای پای رهنمودهای پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت مکرمشان علیهم السلام و به ویژه با خوشه چینی از خرمن آموزه‌های پزشکی حضرت ثامن الحجج علیهم السلام تصویری روشن‌تر از سامانه طب اسلامی ارایه شود. وی اظهار کرد: «رساله ذهبیه» از نفیس‌ترین و گرانبهاترین مواریث اسلامی در زمینه دانش پزشکی است که امام رضا (ع) درباره طب و بهداشت و صحت بدن توسط اغذیه، برای مأمون عباسی در سال حدود ۲۰۱ قمری نوشتند و چون مأمون دستور داد آن‌ را با آب طلا بنویسند، به رساله ذهبیه «رساله طلایی» معروف شد. وی خاطرنشان کرد: رساله ذهبیه به اجمال شامل رشته‌هایی از علوم پزشکی، شیمی، تغذیه و بسیاری از علوم دیگر بوده و بخش زیادی از طب پیشگیری را نیز مورد بحث قرار می‌‌دهد. عضو سرای اهل قلم ایران اضافه کرد: هشت نسخه خطی نفیس از ترجمه فارسی رساله «ذهبیه» یا «طب‌الرضا» و پنج نسخه خطی نفیس از متن عربی رساله در گنجینه کتابخانه و موزه ملی ملک نگهداری می‌شود و ترجمه آن نیز در کتاب «نامه زرین سلامت»، به چاپ رسیده است. 

آذرپور  تصریح کرد: رساله ذهبیه برای نخستین بار در سال ۱۳۹۹ شمسی توسط حمید رابعی با دستخط منسوب به حضرت علی بن موسی الرضا (ع) به وسیله رسم الخط قرآن شماره ۱۵۸۶ منسوب به عالم آل محمد (ص) حضرت علی بن موسی الرضا (ع) در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی احیاء و بازآفرینی و به محضر آن حضرت اهدا شده است. وی در ادامه افزود: مرکز میکروفیلم نور هند همزمان با میلاد امام رضا (ع) در سال ۱۴۰۰ شمسی، اقدام به چاپ همانند ۲۰۰ نسخه از نسخه رساله ذهبیه که ۲۵۰ سال عمر دارد و در کتابخانه مرکزی ایالت تلنگانا نگهداری می‌شود، کرده است تا به کتابخانه‌های بزرگ دنیا اهدا نماید. آذرپور با  اشاره به ترجمه‌ها و شرح‌های مختلف رساله ذهبیه عنوان نمود: از این اثر تاریخی اسلامی هشت نسخه به زبان فارسی (۱- ترجمه ذهبیه به خط غلامحسین‌بن علی یزدی، ۲- ترجمه ذهبیه به‌خط محمدسعیدبن محمدتقی خاتون‌آبادی، ۳- ترجمه ذهبیه به‌خط محمدتقی‌بن حسین خاتون‌آبادی، ۴- ترجمه طب‌الرضا از مولا محمد مومن قزوینی الموتی، ۵- ترجمه طب‌الرضا به‌خط نسخ، ۶- ترجمه طب‌الرضا به‌خط نستعلیق، ۷- ترجمه طب‌الرضا (الذهبیه) به‌خط منصوربن ولی‌الله‌الطبیب و ۸- ابومسلم کهپایی و طب‌الرضا به‌خط نسخ) و پنج نسخه به زبان عربی (۱- الذهبیه الطبیبه(ع) به‌خط عزالدین محمدبن عنایت‌الله شیرازی اصطهباناتی، ۲- الذهبیه (ع) به‌خط نسخ، ۳- الذهبیه یا طب‌الرضا به‌خط علی‌رضا قاینی خراسانی، ۴- الذهبیه به‌ خط نسخ با کاغذ فرنگی و ۵- الذهبیه به‌خط نسخ با کاغذ ترمه رنگارنگ) در گنجینه موزه ملک موجود است. وی با توجه به بخشی از ترجمه‌ دستخط مامون عباسی بر رساله ذهبیه امام رضا «به درستی که من در رساله پسر عموی علوی‌تبار خود که شخصیتی ادیب و فاضل محبوب و فرهیخته منطقی و طبیبی حاذق است، با دقت تمام نگریستم و آن‌را در راستای اصلاح، بهبود، انتظام جسم آدمی، تدبیر امور نظافت، استحمامف تنظیم و تعدیل برنامه غذایی یافتم و ملاحظه نمودم که این رساله به بهترین وجه ممکن، تماما به مسایل مهم پرداخته است و آن‌را در جهت تبیین عالی‌ترین نعمت‌ها یافتم و عمیقا آن‌را بررسی و مطالعه و در مفاهیم آن اندیشه نمودم» ادامه داد: موارد گفته شده نشان دهنده اعتراف تاریخی این خلیفه عباسی بر برتری و شخصیت علمی امام رضا (ع) است.

نویسنده کتاب لاتین Healing from perspective Quranic plants and tib Imam Reza «شفا از منظر گیاهان قرآنی و طب امام رضا (ع)» در ادامه با اشاره به تلاش‌های خود پیرامون تألیف این کتاب ۱۸۹ صفحه‌ای در سال ۱۳۹۳ از سوی انتشارات شاپرک سرخ تهران و به همت باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی، تصریح کرد: گیاه‌درمانى یک نظام طبى بین‌‏المللى و بسیار کهن است که از گیاهان براى پیشگیرى و درمان بیمارى‌ها استفاده مى‌کند. آذرپور با اشاره به اینکه در طب امام رضا (ع) در مورد گیاه‌درمانی و کیفیت استفاده از گیاهان در شفادهی بیماری‌‌ها، احادیث بسیار گسترده‌ای وجود دارد، افزود: گیاهان ذکر شده در طب رضوی به عنوان یکی از منابع و ارکان موجود، موجب توسعه و گسترش علم گیاه‌ درمانی در طب اسلامی امروز شده است. وی با بیان اینکه اصول حقیقت، حق حیات، عبادت، درک و شعور، جزا و رستاخیز از جمله اصول مهمی هستند که با بررسی گیاهان ذکر شده در قرآن و کلام اهل بیت (ع) به ویژه سیره رضوی قابل استخراج هستند، تأکید کرد: این اصول می‌تواند هدایت کننده دانشمندان در رعایت مبانی اخلاق انسانی در مورد گیاهان به طور عام و گیاهان دارویی به طور خاص باشد و از آنجایی که نام این گیاهان در کلام اهل بیت (ع) راه یافته حفظ این نام‌ها به طور ابدی تضمین شده و شناخت آنها برای درک بسیاری از آیات قرآن و کلام اهل بیت (ع) لازم است. عضو سرای اهل قلم ایران با اشاره به سادگی توصیه‌ها و راه و روشی که در سیره رضوی بیان شده است، ابراز کرد: این سادگی سبب می‌شود که خواننده احساس نکند برای رسیدن به سبک زندگی اسلامی مجبور است مسیر سخت و دشواری را طی کند. وی افزود: رسیدن به الگوی سبک زندگی اسلامی و فرهنگ رضوی نه تنها کار دشواری نیست بلکه بسیار دلپذیرتر و کارآمدتر از روش های دیگر است.

نویسنده کتاب‌ «گیاه‌درمانی از منظر طب قرآنی، طب‌الائمه و طب سنتی» در ادامه با اشاره به کوشش‌های خود پیرامون تألیف این کتاب ۸۰۶ صفحه‌ای از سوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان (سال ۱۳۹۳) و همچنین تألیف کتاب‌ ۱۰۶ صفحه‌ای «گیاهان در آینه احادیث و روایات» از سوی انتشارات راز نهان تهران (سال ۱۳۹۸) و به سفارش سازمان بسیج علمی، پژوهشی و فناوری استان گیلان، بیان کرد: گیاهان ذکر شده در روایات و احادیث هم از نظر خواص و کاربرد و هم از جهت اشاره به رویدادها و وقایعی که همراه با نام این گیاهان آمده از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند زیرا نام این گیاهان با کلام الهی آمیخته شده است. آذرپور با بیان این موضوع که ائمه معصومین (ع) برای مراتب تکامل بشر روش‌های خاصی ارائه کرده‌اند، اظهار کرد: آنان که بر سر سفره علم و هدایت ائمه معصومین (ع) قرار می‌گیرند، می ‌توانند این روش‌های خاص را در زندگی خود پیاده کنند و روح، روان، جسم و جان خود را با قرآن سیراب سازند. وی یکی از منابع مهم و ارزشمندی که راهنمای بشر در حفظ سلامت و درمان بیماری ‌ها بوده و نیازمند توجه ویژه است را منابع دینی و مذهبی و به خصوص مراجع مهم دین مبین اسلام دانست و افزود: از آنجا که این منابع و مراجع برگرفته از کلام خداوند متعال، پیامبران و امامان عظیم‌الشأن هستند، از پایه‌های استوار برخوردارند. عضو سرای اهل قلم ایران با بیان این موضوع که درک بیشتر این منابع و مراجع و دستیابی به مفاهیم عمیق آنها در زمینه سلامتی می‌‌تواند راهگشای تلاش در ارتقای سلامت و درمان بیماری‌ها باشد، ادامه داد: برخی از دانشمندان بر این باورند که علم طب، مبدأ الهی دارد و متکی به وحی است و اهل بیت با آگاهی از منبع نامحدود علم بی‌ پایان الهی، در عرصه پزشکی، بهداشت، تغذیه و سلامت نظرات قابل توجهی ارائه داده‌اند.

آذرپور نمونه‌های مختلف درمانگری در سیره رضوی را نشان‌دهنده اهتمام حضرت، به علوم درمانی دانست و در ادامه با اشاره به ماجرای پزشکی که پس از مطالعه رساله ذهبیه شیعه شد، افزود: «دلال السلطی» که پزشک فلسطینی ساکن شهر دمشق، وقتی به عنوان دانشجوی پزشکی در دانشگاه دمشق مشغول تحصیل شد، آنجا درباره طب اسلامی شروع به تحقیق کرد و در پایان‌نامه خود که درباره تاریخ علم پزشکی بود، فصلی را به علم پزشکی در روایات اسلامی اختصاص داد. وی ادامه داد: این پزشک فلسطینی در حین مطالعه، از قضا به رساله ذهبیه امام رضا (ع) برخورد می‌کند که در آن عقاید امام درباره طب آمده بود و این موضوع برای او دلنشین بود و باعث شد به اهل بیت (ع) و امام رضا (ع) علاقه پیدا کند و همین زمینه شیعه شدن او را فراهم نمود. عضو سرای اهل قلم ایران توضیح داد: فرهنگ رضوی رفتار و گفتار امام را شامل می‌شود و دربردارنده خیر دنیا و آخرت ما انسان‌ها و همچنین مایه آسایش و آرامش در زندگی است. آذرپور در مبحث اعتبارسنجی، اثبات سندی و متنی رساله ذهبیه که اخیراً توسط برخی افراد مورد تردید قرار گرقته به نتایج مقاله «بررسی شبهات پیرامون رسالۀ ذهبیه» به قلم دکتر جواد فتحی اکبرآبادی اشاره نمود و افزود: «رسالۀ ذهبیه حداقل تا قرن پنجم کاملاً مسند بوده و به اعتراف شیخ طوسی جزء منقولات صحیح و خالی از غلوی است که از محمد بن جمهور به آن جناب رسیده و ارسال سندی آن مربوط به قرون بعد از شیخ طوسی است. متن آن نیز با زدودن برخی تحریفات کاملاً می‌تواند مورد توجه و عمل واقع شود». وی با اشاره به اینکه در میان متون روایات بیش از پنج هزار روایت و حدیث در خصوص مسائل تغذیه، بهداشت و سلامت مشاهده می شود، اضافه کرد: بیش‌تر احادیث و روایات از پیامبر اکرم (ص)، امام علی (ع)، امام باقر (ع)، امام صادق (ع) و امام رضا (ع) است.

عضو سرای اهل قلم ایران تأکید کرد: رساله ذهبیه اکثر مباحث مهم توصیه ‌های حفظ سلامتی (حفظ الصحه)، ارکان شش گانه تداوم وجود و ارزش های معنوی تعالی بخش حیات طیبه را در خود جای داده است و «الگوی تغذیه رضوی» به عنوان فصل‌الخطاب توصیه های مهم غذایی و بهداشتی در چارچوب نقشه نظام تحول برانگیز سلامت با تکیه بر طیّبات غذایی مستتر در آیات رحمانی و طب قرآنی همچون الگوی نوینی برای پیشگیری یا رفع بیماری‌های مرتبط با تغذیه می‌تواند مطرح شود. آذرپور در پایان گفت: با توجّه و تأمّل در طب الرضا یا رساله ذهبیه اهمیت تدبیر در خوردن و آشامیدن؛ آداب بهزیستی و بهداشت فردی و عمومی؛ مزاج‌شناسی و راه تعدیل مزاج‌ها و بازیابی سلامتی، مدیریت و سازماندهی بدن؛ نسخه‌های بهداشتی، دارویی و غذایی رضوی؛ مواد ترکیبی و تعارض‌های غذایی؛ مختصات یک تغذیه مناسب (از نظر کمیت، کیفیت و نحوه تناول)؛ شیوه‌نامه آشامیدن و احکام آب‌ها؛ رابطه تغذیه با سایر فعالیت‌های انسان (مثل خواب، حجامت، سفر و جماع) و رابطه تغذیه و بیماری‌ها شناخته می‌شود.

انتهای پیام/