×

منوی اصلی

ویژه های خبری

امروز  جمعه - 10 فروردین - 1403
false
true
قصه پر رنج واردات برنج

دکتر ابراهیم آذرپور در گفت و گو با پایگاه خبری تحلیلی «گیل‌بان»، گفت: کشاورزی در هر کشوری رکن اساسی برای استقلال سیاسی، اقتصادی و تامین معاش مردم است. وی افزود: یکی از این اقلام در کشاورزی، تولید برنج است که کاری پر رنج، طاقت فرسا، سخت و شکننده است. آذرپور ادامه داد: تولید برنج در استان‌های گیلان و مازندران (حدود 427 هزار هکتار)، معاشی است که به سختی و با رنج کسب می‌شود و با چالش‌های مداومی روبه‌رو است و به راحتی از دست می‌رود، لذا با توجه به سهم قابل ملاحظه برنج در سبد غذایی خانوار ایرانی و تأمین کننده کالری قوت غالب اکثر ایرانیان، برنامه ریزی و حمایت از تولید این محصول راهبردی در کشور در قالب برنامه‌های عملیاتی امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر است.

وی در ادامه تصریح کرد: حمایت از بخش کشاورزی بنا به دلایل گوناگون از قبیل ایجاد اشتغال و رونق تولید در صنایع پیشین و پسین، برقراری امنیت غذایی، اساسی بودن برخی از کالاهای کشاورزی در سبد غذایی جامعه، توسعه روستا و حفظ وضعیت جمعیت روستایی و جلوگیری از مهاجرت به شهرها، حفظ و پایداری محیط زیست، کمک به امنیت ملی و استقلال کشور، ایجاد ارزش افزوده و افزایش درآمد ملی از راه صادرات غیر‌نفتی، الزامات مزیت نسبی و ساختاری تولید، خودکفایی و ارتقاء درآمد کشاورزان پذیرفته شده و در همه کشورها اعم از توسعه یافته و درحال توسعه به روش‌های گوناگون، اعمال می‌‌شود. آذرپور تأکید کرد: بخش کشاورزی، بعد از خدمات، بزرگ‌ترین بخش اقتصادی است که حدود 20 درصد تولید ناخالص ملی و سهم عمده‌ای از صادرات غیرنفتی را به خود اختصاص می‌دهد و اجرای الگوی اقتصاد مقاومتی در بخش کشاورزی، با توجه به استراتژیک‌بودن محصولات این بخش، می‌تواند نقش زیادی در مقاوم‌سازی اقتصاد داشته باشد.

آذرپور با بیان اینکه در ایران با توجه به آمارهای داده شده در حدود 2 میلیون و 200 هزار تن برنج تولید می‌شود که با احتساب کشت برنج راتون این مقدار به 2 میلیون و 400 هزار تن می‌رسد، ادامه داد: حال اگر بخواهیم سرانه مصرف برنج در کشور را محاسبه کنیم، هر فرد ایرانی در سال مصرف کننده حدود 36 تا 38 کیلوگرم (معادل حدود صد گرم در روز) است. وی افزود: یعنی ایرانیان در داخل چیزی حدود 3 میلیون تن برنج مصرف می‌کنند که با تولید برنج 2 میلیون و 400 هزار تنی در داخل کشور، نیازمند واردات تا سقف 500 تا 600 هزار تن می‌باشیم و واردات بیش‌تر از این مقدار، ظلم در حق تولید داخلی و خیانتی به سیاست‌های اقتصاد مقاومتی است.

آذرپور بر اساس آمار گمرگ خاطرنشان کرد: در سال 1394 و 1395 بترتیب واردات برنج 746 و 840 هزار تن بوده است، اگرچه این واردات نسبت به سالهال 91 و  92 (حدود دو میلیون تنی) کاهش چشمگیری داشته، اما باز بالاتر از نیاز جامعه و شکسته شدن بازار داخلی در یک فرایند زمانی شده است و هنوز باور نداریم که واردات بی رویه برنج خیانت به کشاورزان شالیکار و سیاست‌های اقتصاد مقاومتی است. آذرپور یادآوری کرد: طعم و عطر برنج ایرانی به‌ویژه برنج مرغوب گیلان با برنج‌های وارداتی قابل‌مقایسه نیست اما حضور قابل‌توجه کیسه‌های برنج خارجی در بازار نشان از اهمیت کاستن وابستگی کشور به واردات این کالای استراتژیک دارد. آذرپور با اشاره به آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران گفت: در سال 98 یک میلیون و 590 هزار و 793 تن به ارزش یک میلیارد و 637 میلیون و 551 هزار و 975 دلار برنج وارد و توزیع شد. به نظر می‌رسد که آمار فوق برای کشوری که تولید کننده برنج است، شکننده و تأثیرگذار در روندهای پیش‌رو هم در تولید و هم در کاهش انگیزش برای کشاورزان باشد.

آذرپور در خصوص برداشته شدن ارز دولتی 4200 تومانی برای واردات برنج اذعان داشت: برنج از جمله کالاهای اساسی است که با توجه به اختصاص گروه کالا از یک به دو، از اوایل سال 99 از لیست دریافت کنندگان ارز دولتی 4200 تومانی خارج شد و با ارز نیمایی که به حدود 25 تا 26 هزار تومان می‌رسد، تامین ارز شد؛ موضوعی که از نظر فعالان بازار موجب رشد قیمت برنج وارداتی شد. وی تأکید کرد: در کنار حذف ارز 4200 تومانی واردات، دپوی بیش از 230 هزار تن برنج وارداتی از سال گذشته تا آبان ماه سال 1399 و عدم امکان ترخیص به دلیل عدم تامین ارز و صدور کد رهگیری بانک و سوء‌استفاده برخی از خرده فروشان و عمده فروشان از این شرایط در افزایش بیشتر قیمت این محصول استراتژیک بسیار تاثیرگذار بود. البته تازه‌ترین گزارش از وضعیت موجودی کالاهای اساسی در بنادر تا 10 آذرماه 1399، حاکی از موجودی 107.8 هزار تنی برنج است.

دکتر آذرپور با توجه وضعیت واردات برنج در سال جاری بیان کرد: در هشت ماه ابتدایی سال 99، میزان واردات برنج (580 هزار تن برنج به ارزش 533 میلیون دلار) از لحاظ وزنی 41 درصد و از نظر ارزش دلاری 49 درصد نسبت به مدت مشابه واردات برنج در سال 98 (986 هزار تن برنج به ارزش بیش از یک میلیون دلار) کاهش داشته است. همچنین بررسی وضعیت قیمت و تورم برنج براساس گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد: قیمت هر کیلو برنج ایرانی به طور میانگین در آبان ماه سال جاری نسبت به آبان ماه سال 1398 حدود 37 درصد افزایش و قیمت هر کیلو برنج ایرانی به طور متوسط در آبان ماه سال 1399 نسبت به مدت مشابه سال قبل، حدود 140 درصد افزایش داشته است. آذرپور بر اساس ارزش حدود 0.57 دلاری به ازای یک کیلوگرم برنج وارداتی بیان کرد: واردکنندگان هر تن برنج را به قیمت 500 تا 650 دلار خریداری می‌کنند که با احتساب نرخ ارز نیمایی (حدود 25 هزار تومان) قیمت هر کیلوگرم برنج وارداتی 14 هزار تومان باید باشد، اما متأسفانه برنج وارداتی در آبان ماه سال 99 با قیمتی بالغ بر 23 تا 27 هزار تومان در بازار عرضه شده است.

آذرپور با اشاره به اختلاف بالای آمارهای سرانه مصرف برنج (حدود 36 تا 40 کیلوگرم) داده شده بین وزارت جهاد کشاورزی، وزارت بازرگانی، انجمن تولید‌کنندگان و وارد‌کنندگان برنج بیان کرد: این اختلاف 4 کیلوگرمی سرانه مصرف برنج می‌تواند به واردات برنج بیشتر از مقدار لازم به طور قانونی کمک کند و نتیجه آن گنج بی رنج واردات برنج و سود هنگفت واردکنندگان شود. با یک محاسبه سرانگشتی اختلاف زیاد سود وارد‌کنندگان برنج نسبت به تولید‌کنندگان برنج را مشاهده خواهیم کرد که این روند می‌تواند آسیب جدی به کشاورزان شالیکار که بیش از 300 هزار بهره‌بردار را شامل می‌شوند، بزند. آذرپور با توجه هزینه‌‌های بالای تولید برنج در مرحله کاشت و داشت و برداشت محصول برنج به دلیل افزایش قیمت‌ها و تورم در کشور (افزایش حدود 3 تا 6 برابری قیمت کود و سم بدلیل حذف از لیست دریافت‌کنندگان ارز دولتی و دستمزد 150 هزار تومانی کارگر و …) اظهار داشت: کشاورزان متأسفانه مجبورند بلافاصله بعد از برداشت برنج، برای پرداخت هزینه‌هایی متحمل شده تولید محصول برنج در طول فصل زراعی، سریعاً اقدام به فروش محصول کنند و نمی‌توانند صبر کنند تا برنج کمی به قیمت مناسبت‌تری برسد. آذرپور ادامه داد: در این شرایط دلالان برنج با پرداخت پول نقد بلافاصله برنج کشاورزان را با قیمت پایین خریداری و تا زمان گران‌شدن برنج ایرانی نزد خود نگه می‌دارند و بخشی از آن را با قیمت بیشتر وارد بازار می‌کنند و از تولید‌کنندگان برنج سود بیشتری کسب می‌کنند. وی افزود: با توجه به مجموع هزینه‌ها، درآمد هر کشاورز گیلانی در هر هکتار حدود 8 میلیون تومان بوده و چون بدهی کشاورزان اجازه نمی‌دهد تا شب عید برنج خود را نگه دارند، سود گرانی برنج از دست کشاورز خارج شده و اغلب به جیب واسطه‌ها و دلالانی که از مقروض بودن کشاورزان سوء‌استفاده می‌کنند، می‌رود. آذرپور اضافه می‌کند: همچنین برخی دلالان و سودجویان عدم نظارت دولت بر بازار برنج سوء‌استفاده کرده و در بازار عامدانه دست به اختلاط برنج وارداتی یا پرمحصول می‌زنند تا سود بیشتری کسب کنند، یعنی سودجویان بدون هیچ هزینه ای با اختلاط و فروش برنج، در هر تن حدود 11 میلیون تومان سود بادآورده به دست می‌آورند.

آذرپور با توجه به کاهش تعرفه واردات برنج در سالهای اخیر از 40 به 10 درصد و حذف موقتی عوارض 500 تومانی برای هر کیلو برنج با دلایل تغییر نرخ ارز واردات برنج از 4200 تومان به نیمایی، کاهش قیمت جهانی برنج، کمبود برنج در بازار، افزایش قیمت و قاچاق برنج و … یادآور شد: این کاهش تعرفه واردات و حذف موقتی عوارض برنج، به افرادی که دنبال واردات برنج برای سودجویی و کسب منافع شخصی هستند کمک می‌کند تا کار خود را توجیه کنند.

مسئول مرکز تحقیقات گیاهان راهبردی سازمان بسیج دانشجویی استان در پایان با بیان اینکه کمرنگی و ناپایداری سیاست‌های حمایتی دولت از تولیدکنندگان برنج، بی‌توجهی به طرح جهش تولید برنج برای خودکفایی برنج به عنوان یک محصول استراتژیک و جولان دلالان و واسطه‌ها در بخش عرضه برنج حیات این محصول استراتژیک را به خطر نا‌امیدی انداخته است، ادامه داد: استان‌های شمالی کشور علی رغم برخورداری از موهبت‌های خدادادی، شرمسارِ عدم تحقق شعار جهش تولید، اقتصاد مقاومتی و خودکفایی در محصول برنج بوده و چشم انتظار یاری مسئولان در سیاست‌گذاری بیشتر حمایتی این محصول هستند و کشاورزان شالیکار، آماده برداشتن گام افتخار برای رسیدن به خودکفایی و جهش تولید این محصول استراتژیک می‌باشند.

دکتر آذرپور تأکید کرد: گیاه برنج صرفاً محصولی زراعی یا خوراکی معمولی نیست، بلکه به مثابه فرهنگی است که ریشه در آئین‌‌ها و آداب و رسوم دیرین ایران دارد و باید در حفظ و تعالی آن از هیچ کوششی فروگذار نکرد و باید این نکته را فراموش نکنیم که اضافه شدن پسوند «مقاومتی» به کلمه اقتصاد و پیشوند «جهش» به کلمه تولید، موجب تغییر ماهیت اقتصاد و تولید برنج داخلی کشور نمی‌شود و فقط با اقدام و عمل جهادی نهادهای متولی برنج بر اساس دیدگاه‌های مقام معظم رهبری، در حمایت از برنج داخلی به عنوان حمایت از یک اشتغال مولّد و با راهکارهایی همانند: تسطیح و نوسازی اراضی، کشت مکانیزاسیون، کشت ارقام اصلاح شده، ارتقای مدیریت تغذیه گیاهی، نوسازی و بهسازی واحدهای شالیکوبی، خرید تضمینی با قیمت مناسب از محل ارز واردات این محصول، نظارت و کنترل جدی بازار، اعطای وام‌های زودبازده و کم‌بهره مشکلات برنج و برنجکاران روی رنگ سفید بختی را خواهد دید.

انتهای پیام/

 

 

false
true
true
true

شما هم می توانید دیدگاه خود را ثبت کنید

√ کامل کردن گزینه های ستاره دار (*) الزامی است
√ آدرس پست الکترونیکی شما محفوظ بوده و نمایش داده نخواهد شد